જસ્સી જૈસી કોઈ નહી.

૨ – હાસ્ય સપ્તરંગી

જસ્સી જૈસી કોઈ નહી

મારા નણંદનો સ્વભાવ એકદમ મળતાવડો હોવાને કારણ તેમને બેનપણાં બહુ જલ્દીથી થઈ જાય અને તેમાં પણ તેમનાથી મોટી ઉંમરની બેનપણીઓ પણ ઘણી છે.એમાં એક તેમની ખાસ બેનપણી જશુબેન, તે ઉંમરમાં ૮૨ વર્ષના છે. આટલી ઉંમરે રૂપાળા એટલા બધા ઐશ્વર્યા રાયને પણ શરમાવે ! જેવા રૂપ તેવા ગુણ પણ, સ્વભાવે ભોળીયા, બીજાને મદદ કરવામાં અને સેવા કરવામાં તન-મન-ધનથી હમેશાં તૈયાર. લક્ષ્મીમા પણ તેમના પર ખુબજ મહેરબાન. જીભે માસરસ્વતી મહેરબાન ! ભણેલુ ઓછા, આફ્રિકામાં રહેતા હતા, હાલ સાઉથ કેરોલીના રોકહીલમાં રહે છે.સર્વ ગુણ સંપન્ન હોવા છતાં એબ્સન્ડ માઈન્ડ પ્રોફેસર જેવાં ! એવી એવી હરકતો કરે અને તેમની આપ વીતી જાતે જ બીજાને સંભળાવે ત્યારે હસી હસીને લોટ-પોટ થઈ જવાય. તેમને મળવાનુ ઘણી વખત થયુ છે, ત્યારે તેમના આફ્રિકાના પરાક્ર્મના કીસ્સા સાંભળવાની અમે ફરમાઈશ કરીએ અને હાસ્ય મહેફીલ જામે. તેમને મૉઢે સાંભળવાની મઝા વધારે આવે કારણ તેમનો બોલવાનો અંદાજ નીરાલો છે. જસુબેનની કહાની એમને મૉઢે સાંભળીએ.

આફ્રિકામાં મારી બાજુમાં જ ડૉક્ટર રહેતા હતા એક દિવસ કોઈએ મારુ બારણુ નોક કર્યુ, મને લાગ્યુ ડોક્ટરનો કોઈ પેસંટ હશે એમ માનીને બારણુ ખોલ્યુ, સામે કાળીયો ઉભો હતો, અંદર બોલાવ્યો, આવ ભાઈ અંદર બેસ, સોફા પર બેસવા કહ્યુ, સરબત બનાવીને આપ્યુ, મેં તો થોડી વાતો કરી અને પેલાને કીધુ તૂં બેસ હું હમણાં આવુ એમ કહીને કિચનમાં ગઈ,કિચનમાં આઘુપાછુ કરતી હતી ત્યાં મને યાદ આવ્યુ , પેલા કાળીયાને બેસાડીને હું તો અહિયા આવી ગઈ લાવ જોવા દે શું કરે છે ? બહાર જઈને જોયુ તો કાળીયો મોટી બેગમાં ઘરની વસ્તુ ભરતો હતો ! મને જોઈને કાળીયો ભાગી ગયો, ત્યારે મને ભાન થયું આય…હાય.. મેં તો એક ચોરની આગતા સ્વાગતા કરી ! મારુ મગજ ક્યાં ફરે છે ? મારી જાતને જ મેં વઢી નાખી, ગમે તેવા માણસોને ઓળખ્યા વીના ઘરમાં પેસવા દે છે. જસુ સાવધાન રહે આજે તો બચી ગઈ છુ, મગજને ઠેકાણે રાખતાં શીખ.

એક દિવસે, આજે તો મારે મંદિર પ્રસાદ લઈ જવાનો છે એમ બોલીને સવારમાં મેં જલ્દી જલ્દી મગસ બનાવ્યું, ઠારીને ચકતાં પાડીને ડબામાં લઈ જવાનુ હોય, હું ભુલકણી તે દિવસે આખી થાળી ઉપાડીને મંદિર ભાગી, મંદિર ગઈ ત્યારે ભાન થયું આય…હાય… આ મેં શું કર્યુ ! ભગવાનની આવી રીતે ભોગ ધરાવાય ! જસુ તારા મગજને શું થયુ છે ?

મારા ઘરે અમારા ફેમિલી ફ્રેન્ડને પરિવાર સાથે ડીનર માટે મેં બોલાવ્યા હતા, જમવાનુ પણ બનાવીને મેં તૈયાર રાખ્યુ હતુ, એ લોકો સાંજના થોડુ વધારે બેસાય એટલે વેહલા આવ્યા, અમે ગપ્પાં માર્યાં, ઘણો બધો સમય વહી ગયો એટલે મેં તેઓને કહ્યું ઘણુ મોડુ થઈ ગયુ નહી ? ચાલો હવે અહિયાં જમીને જજો. પેલા લોકો તો મારી સામે જોવા લાગ્યા. મેં પુછ્યુ કેમ આમ મારા મૉઢા સામુ જોયા કરો છો ? જમવાનુ કહ્યુ એમાં આટલુ બધુ આશ્વર્ય ? મહેમાન તરત જ બોલ્યા જસુબેન તમે અમને જમવા માટે તો બોલાવ્યા છે કેમ ભુલી ગયાં ? હું તરત જ બોલી, બોલો હવે મારા મગજને શું કરવું ? બધી રસોઈ પણ બનાવીને તૈયાર રાખી છે ! હુ ભુલકણી છું, ભુલી ગઈ મનમાં ઓછુ ના લાવશો. મહેમાન બોલ્યા જસુબેન અમે તમને નથી ઓળખતાં શું ?

એક દિવસ અમારા ફેમિલી ફ્રેન્ડ ઘરે આવ્યા, હું તેમના માટે સરબત બનાવીને લાવી, સરબતના ગ્લાસની ટ્રૅ હાથમાં લઈને ત્યાંજ ઉભી ઉભી વાતોએ વળગી, વાતોમાં એટલી બધી તલ્લીન, વાતો કરતાં કરતાં જ સરબતનો ગ્લાસ જાતેજ પીને પુરો કર્યો. સરબત પુરુ થઈ ગયું ત્યારે ભાન થયું મહેમાનને આપવાને બદલે પોતેજ સરબત પી ગઈ.

મારો સ્વભાવ બોલકણો બહુ હૉ ! પાછી હું મહિલા મંડળની ચેર પર્સન ! એક દિવસ મારે સ્પીચ આપવાની હતી, મારા મોટાભાઈને મેં કીધુ ભાઈ, મને બોલતાં બહુ ફાવે નહી એમ કરોને ભાઈ, મને સ્પીચ લખી આપો હું વાંચીને બોલીશ.ભાઈએ મને સ્પીચ લખી આપી, મેં એક વખત વાંચી લીધી. ભાઈ મને તેમની ગાડીમાં હૉલમાં લઈ ગયા, સ્પીચ પણ વાંચીને બરાબર આપી. મનમાં ખુશ થઈ, વાહ જસુ તું કંઈ જાય એમ છે ! બધુ બરાબર પતી ગયુ ઘરે જવાનુ હતુ પાર્કીંગ લૉટમાં પહોચી, મારા ભાઈની ગાડીના કલર જેવા જ કલરની ગાડી ઉભી હતી, ધુમકીમાં કંઈ જોયા વીના જ તેમાં ડ્રાયવર સીટની બાજુની સીટમાં બેસી ગઈ અને ભાઈને પુછવા લાગી ભાઈ, મેં સ્પીચ બરાબર વાંચી હતી ને ? હું બકબક કરતી રહી ભાઈએ મને જવાબ ના આપે એટલે મેં ભાઈની સામે ઉંચુ જોયુ, અરે હું કોની ગાડીમાં બેસી ગઈ ! ગાડીમાંથી ઉતરીને કંઈ બોલ્યા વીના સીધી ભાગી ! પાછુ વાળીને કોણ જોવે ? બીજાની ગાડીમાં બેસી ગઈ હતી !

આજે મારે મારી સહેલીને ત્યાં મઠિંયાં વણવા જવાનુ હતું હું મારી આડણી-વેલણ લઈને તેને ત્યાં ગઈ, બેનપણી ઉપરના માળ પર રહે, જ્યારે નીચે કોઈનુ બારણુ ખુલ્લુ હતુ હું પેસી ગઈ ! બોલી દક્ષાબેન, આવતાં બહુ મોડુ થયુ ચાલો મઠિયાં વણવાના ચાલુ કરીએ, સામેથી કોઈ ઉત્તર ન મળ્યો મેં સામે જોયુ તો બીજી બાઈ ઉભેલી હતી ઘર પણ જુદુ લાગ્યુ ! ભાન થયું હું બીજાના ઘરમાં પેસી ગઈ છું ! ત્યાંથી ભાગી અને મારી રામ કહાણી દક્ષાબેનને સંભળાવી. શું કરું ! હુ ! મારો ભલકણો સ્વભાવ ભારે પડે છે.

નવરાત્રી હતી અને હું માતાજીના મંદિર દર્શન કરાવા ગઈ ત્યાં મુર્તિ આગળ નીચે માતાજીના પગ આગળ માતાનાજીના ચરણ પાદુકા હતા હું દર્શન કરવા નીચે નમી પાદુકાને પગે લાગી અને એક પાદુકા હાથમાં ઉપાડી લીધી મંદિરની બહાર નીકળી એક બહેને સવાલ કર્યો જસુબેન તમારા હાથમાં આ શું છે ? મેં મારા હાથમાં જોયું તો માતાજીની પાદુકા ! અરર જસુ ! તેં આ શું કર્યુ ? માતાજીની પાદુકાજ ઉપાડી લીધી, આ મારા મગજને શું થઈ ગયું છે, કોઈ વસ્તુનુ ભાન નથી રહેતુ, દોડતી પાછી ગઈ અને પાદુકા પાછી મુકીને માતાજીની માફી માગી.

ઘરે સત્યનારાયણ કથા રાખી હતી, ગોરમહારાજ આવ્યા તેમને આસન આપી બેસાડ્યા, વાતોએ વળગી, તેમણે ચસ્મા મુક્યા હતા તે મેં લઈને ઠેકાણે ઉંચા મુક્યા. કથા ચાલુ થઈ ગોરમહારાજ તેમના ચસ્મા શોધે ઘર ગાંડુ કર્યુ. મારા ચસ્મા મેં ટેબલ પર જોયા ત્યારે થોડી વાર પછી મને ભાન થયુ મેં ગોરમહારાજના ચસ્મા ભુલથી ઠેકાણે ઉંચા મુકી દીધા.

મારા બધા દાંત ખરાબ થઈ ગયા હતા, એટલે બધા દાંત કઢાવીને દાંતનુ ચોખઠુ બનાવડાવ્યુ હતું હું દાંત રાત્રે કાઢીને બાથરૂમમાં એક ડબ્બીમાં મુકી રાખુ, એક દિવસ દાંત મારા હાથમાંથી છટક્યા અને ટોયલેટમાં પડી ગયા મેં તેમાંથી કાઢી લીધા અને ધોઈને મુક્યા, વિચાર્યુ ટોયલેટમાં પડી ગયેલુ ગંદુ થયેલુ કોણ પહેરે ? આ ફેકી દઈશ અને બીજા કરાવીશ, તે દિવસે આખો દિવસ ચોખઠુ પહેર્યુ નહી. બીજે દિવસે નાહીને તૈયાર થઈ બહાર જવાનુ હતું જલ્દી જલ્દી બાથરૂમમાં જઈને ડબ્બીમાંથી દાંતનુચોક્ઠુ કાઢીને પહેરી દીધુ. બહાર જઈને આવી રાત્રે સુતી વખતે જ્યારે ચોકઠુ મૉઢામાંથી કાઢ્યુ ત્યારે યાદ આવ્યુ આતો ટોયલેટમાં પડી ગયું હતુ, યાદ આવ્યુ એટલે ઉલટી જેવું થવા લાગ્યુ, કેટલા કોગળા કર્યા, ગરમ પાણીથી કોગળા કર્યા પણ હવે શું ? દાંતનાચોકઠાને ગરમ પાણીમાં ઉકાળવા મુક્યા ! મોઢું કેમનુ ઉકાળુ ? કોઈને કહેવાય નહી આબરૂ જાય !

કેન્યાથી ટાન્જાનિયા જવું હોય તો વીઝા લેવા પડે, હું અને મારા પતિ વીઝા લેવા માટે ગયાં ત્યાં આગળ ઓફિસરે વીઝા આપી દીધા અને પાસપોર્ટ પર સીક્કો મારી આપ્યો. ઓફિસર કોઈ કામ માટે ટેબલ આગળથી ખસ્યો, પાસપોર્ટની બાજુમાંજ તેના ડ્રોવરની ચાવી પડી હતી મેં પાસપોર્ટ્ની સાથે તેની ચાવી પણ લઈ લીધી તેનુ મને ભાન ન હતું . અમે ઘરે જવા પાછા નીકળતા હતા, અમારા બીજા ફેમિલી ફ્રેન્ડ પણ વીઝા લેવા આવ્યા હતા,રાહ જોતાં જોતાં અમે અડધે રસ્તે પહોંચી ગયા, આવ્યા નહી, બહુ રાહ જોઈ આખરે આવ્યા એટલે પુછ્યુ કેમ આટલી બધી વાર લાગે તે ભાઈએ કહ્યુ ઓફિસરની ચાવી ખોવાઈ ગઈ, ત્યારે મને મારી ચાવી ચેક કરવા માટે કેડે હાથ મુક્યો તો મારી ચાવી સહીસલામત હતી, તો પછી મારા હાથમાં આ કોની ચાવી છે ? મને ભાન થયું હું જ પેલાની ચાવી લઈને આવતી રહી છું.અમે પાછા ફર્યા અને ઓફિસરને ચાવી પાછી આપી અને અમે બંન્નેએ તેની માફી માગી. ત્યાર બાદ ગામમાં કોઈના પણ ઘરમાં કોઈ વસ્તુ મળતી ના હોય તો બધા એક બીજાને પુછે જસુબેન તમારા ઘરે આવ્યાં હતાં ?

જસુબેન બોલે પણ ખરાં,મારાં પરાક્રમો બહુજ છે અમુક મને યાદ નથી આવતાં, હોંશે હોંશે લોકો મારી રામ કહાણી સાંભળે અને બોલે “ જસ્સી જૈસી કોઈ નહી “ હું વિચારુ વાત તો સાચીજ છે મારા જેવા મગજ ધરાવતા બહુ ઓછા મળે.મારી હરકતોથી મને ઘણી વખત બહુજ શરમ આવે છે, પરંતુ અજાણથી ભુલો થાય છે, મને લાગે છે મારુ નાનુ મગજ વધારે કામ કરે છે, પેલા મોટા મગજને ધ્યાન પણ ના હોય હું શું કરી રહી છું.લોકો મને ઓળખી ગયા છે, જસુબેનનુ મોટુ મગજ કામ નથી કરતુ ! લોકોનુ નાનુ મગજ સુતેલુ હોય, જ્યારે અહિયાં તો મોટુ મગજ સુતેલુ છે.બધી નિર્દોશ હરકતો છે,મારી ભુલો કોઈ મનમાં લેતુ નથી, માફ કરી દેછે.

( આ ઘટનાઓ કાલ્પનિક નથી, જસુબેન અને તેમના પરાક્ર્મ સત્ય ઘટના છે. )

 

હેપી દશેરા.

દશેરા  ખુશી આનંદનુ પર્વ, જે આપણે એક તહેવારના રૂપમાં આખા દેશમાં નાના મોટા સૌ ધુમધામથી તેનો ઉત્સવ મનાવીએ છીએ. રામ લીલા જોવાનો લ્હાવો તો મળે સાથે સાથે દશ માથાવાળા રાવણનુ દહન, રાવણનુ પૂતળુ બાળીને ખુશી મનાવીએ છીએ.ખુશીઓનો તહેવાર. રામની, રાવણ સામે જીત, અધર્મ સામે ધર્મની જીત.રાવણ એક અપવાદરૂપ હતો જેને દશ માથા હતા.સવાલ એ થાય  શું ખરેખર રાવણને દશ માથા હતા ? દશ માથાવાળા રાવણની કલ્પના ! વિચારીએ તો આપણી બુધ્ધિ માનવા તૈયાર નહી થાય કારણ,આપણે કોઈએ રાવણને જોયો નથી. શાસ્ત્રોએ જે વર્ણવ્યુ  તે આપણે માનીએ છીએ. રાવણ ખુબજ જ્ઞાની બુધ્ધિશાળી પંડિત હતો, માની લઈએ દશ માથાની અંદર જેટલી બુધ્ધિ ભરેલી હોય  એટલી બુધ્ધિ રાવણના માથામાં ભરેલી હતી, માટે તેના દશ માથાની કલ્પના કરી  હશે ! લડાઈ વખતે રામ તેનુ એક માથુ કાપે તો કપાએલુ માથુ પાછુ તેની જગ્યાએ આવી જાય, તેના દશ માથા કપાતા હતા નહી. નાભીમાં  તીર માર્યા પછીથી જ માયાવી રાવણ પરાજય થઈને મૃત્યુ પામ્યો. મહાન શીવ ભક્ત રાવણ પાસે શું ન હતું ? કેટલો  શક્તિશાળી હશે તેને મારવા માટે રામને પૃથ્વી પર અવતાર ધારણ કરવો પડ્યો.તેના અભિમાનને કારણ તેનો સર્વનાશ થયો.આ દશ માથાનુ રહસ્ય અદભુત છે. ખેર જે  હોય તે વર્ષોથી જે આપણે માનતા આવીએ છીએ, દશ માથા વાળા રાવણના પૂતળાને બાળતા આવ્યા છીએ તેના માટે બહેસ ન કરવાની હોય , તેના માટે તર્ક વિતર્ક કરવુ નિર્થક છે. આપણે તો તહેવાર ઉજવવા સાથે મતલબ છે.કોઈ પણ તહેવારનો  અર્થ  સમજાય કે ન સમજાય તેને ઉજવીને ખુશી તો મનાવીએ.

પરંતું એટલું તો સમજાય છે,  રાવણની જેમ આજે પણ કલિયુગમાં દરેક માણસ  દશ માથા ધરાવે છે.રાવણ જેટલી બુધ્ધિ અને જ્ઞાન એ ખબર નથી, પરંતું બુધ્ધિ અને જ્ઞાનની સાથે સાથે બીજા જે અવગુણો કહીએ તે દરેક વ્યક્તિ ઓછા વત્તા પ્રમાણમાં ચોક્ક્સ ધરાવે છે.કામ, ક્રોધ, લોભ, મોહ, મદ અને તેમાંથી ઉત્પન થતા બીજા અનેક વિકારો જે લાલચ, રાગ દ્વેશ, ઈર્ષા, જુઠ અને માણસનો સૌથી મોટો શત્રુ તેનો અહમ, આ બધાજ  મનુષ્યના શત્રુરૂપી જે વિકારો માથામાં ભર્યા છે તે ખરેખર તો દશ માથાનુ પ્રતિક છે. આપણે પણ દશેરાના શુભ દિવસે એક એક વિકાર બાળવાનો પ્રયત્ન કરીએ તો મન શુધ્ધ થવા લાગે.કુદરતી ભાવો છે તેના પર કાબુ રાખવો થોડું મુશ્કેલ કામ છે પરંતું આપણા મન પાસે અગાધ શક્તિ ભરેલી છે તે ધારે તે કરી શકે, માટે બધા વિકારોને દુર કરવા તેને મનની અંદરથી હાંકી કાઢવાનો પ્રયત્ન તો ચોક્ક્સ કરી શકીએ.રાવણના પૂતળાને બાળીને ખુશી મનાવીએ, ક્યારેય આપણે આપણી અંદર ઝાંખવાનો પ્રયત્ન કરીએ છીએ ? પૂતળાને બાળવાનો અર્થ પણ સમજવાનો પ્રયત્ન નથી કરતાં. શાસ્ત્રો ઉપદેશ આપવા માટે આપણને દ્રષ્ટાંત આપે ઉદાહરણ આપે, ભાવાર્થ આપણે સમજવાનો છે. શાસ્ત્રોના ઉપદેશ જીવનમાં ઉતારવાના છે.ઉપદેશ સમજાય છે પરંતું તેનુ પાલન નથી થઈ શકતું. આ હાલત પુરા સંસારની છે.

ત્રેતાયુગ-દ્વાપરયુગ-કલિયુગ, યુગો વહી ગયા ! યુગો પહેલાં બનેલ ઘટના માટે જવાબદાર  ગુનેગારને આજે પણ સજા આપીએ છીએ. પુતળુ બાળીને આપણો રોષ તેના પર કાઢીએ છીએ. આજના સમયમાં દુનિયામાં સાચા અર્થમાં રાક્ષસો ફરી રહ્યા છે, રાક્ષસોએ જે હાહાકાર મચાવ્યો છે તેના માટે રાવણ પ્રત્યે જે આપણા મનમાં રોષ અને  નફરત છે તેની જરૂર છે. આજના રાક્ષસોને મારવા માટે પણ  ભગવાન અવતાર ધારણ કરે તો જ આજના રાક્ષસોનો  નાશ થઈ શકે.

દશેરાની અનેક અનેક શુભેચ્છા.

જય શ્રી અંબેભવાની.

રિધ્ધિ દે  સિધ્ધિ દે,  અષ્ટ નવ નિધ્ધિ દે.

બંશ મેં વૃધ્ધિ  દે બાકબાની,

હ્રદયમેં જ્ઞાન દે, ચિત્ત મેં ધ્યાન દે,

અભય વરદાન દે, શંભુરાની.

દુઃખ કો દુર કર , સુખ ભરપુર કર ,

આશ સંપૂણ કર દાસ જાની .

સજન સોં હીત દે , કુટુમ્બ  સોં પ્રીત દે,

જંગ મેં જીત દે, શ્રી ભવાની.

હાસ્ય સપ્તરંગી.

હાસ્ય સપ્તરંગી.

શીવ પુરાણ

શ્રાવણ માસ હમણાં જ પુરો થયો, આખો મહિનો “ૐ નમઃ શીવાય “ કર્યા કર્યુ, શીવજી મનમાં જ છવાઈ ગયા. કોઈ કામ હતું નહી એટલે આરામથી સોફા પર બેઠી હતી અને અચાનક દીવાસ્વપ્નમાં ખોવાઈ ગઈ, અને લો વળી આજે મને શીવજી દીવાસ્વપ્નમાં દેખાયા.હું તો જોઈને બસ ગાંડી ઘેલી થઈ ગઈ ! શીવજી મંદિરમાં નહી અને મંદિરના ઓટલે બહાર બેઠા છે ! માનવા તૈયાર નહી, હાથમાં ચુટલી ખણી દર્દ થયુ, હા સાચેજ શીવજી બેઠા છે.દોડતી ગઈ, દંડવત પ્રણામ કર્યા. મેં કહ્યુ પ્રભુ મને આશિર્વાદ આપો.

શીવજી – “ આજે હું આશિર્વાદ આપવાના મુડમાં નથી. “

પ્રભુ આજે મારા ભાગ્ય જાગ્યા છે અને મને તમારા દર્શન થયા વારંવાર આવો લાવ્હો ક્યાંથી મળવાનો છે.મારી વિનંતી છે મને આશિર્વાદ આપો.

શીવજી – “ તૂં કઈ ભાષા સમજીશ ? એક વખત ના પાડીને, જા મારો જીવ ના ખાઈશ મને શાંતિથી અહિયાં બેસવા દે.શીવજી ધીમેથી બોલ્યા, મંદિરની અંદર શાંતિ નહી આજે બહાર બેઠો તો પણ શાંતિ નહી, લોકો મારુ માથુ ખાયા કરે છે.

કેમ પ્રભુ શું થયું ?મેં સવાલ કર્યો, પ્રભુ આપ તો હમેશાં પ્રસન્ન ચિત્ત હોય, આજે વિચારોમાં ખોવાયેલા ચિંતિત દેખાવ છો.

શીવજી – “ હા બેન વિચારોમાં જ છું “

બેન કહી છે ને , આવતે વર્ષે રાખડી ચોક્ક્સ બાંધીશ.મારા તો ભાગ્ય ખુલી ગયાં, શીવજીએ મને બેન કહી ! હું તો મારા જ રોદડાં રડ્યા કરુ છું, હા તો આપણે ક્યા હતાં ! શું થયુ ભગવાન ? આપ તો ચુટકીમાં દુખ ભગાડો

શીવજી – “ હું ભક્તોના દુખ ભગાડુ મારા કોણ ભગાડે ?

પ્રભુ આપ તો હમેશાં સમાધી અવસ્થામાં, સંન્યાસી જેવુ જીવન, આપને સંસારી જેવાં દુખ ક્યાં હોય ?

શીવજી –“ શ્રાવણ માસમાં આખો મહિનો લોકો મને શાંતિથી રહેવા ક્યાં દે છે ? સવાર સવારમાં દુધ અને પાણીની વર્ષા ! એ લોકોને ક્યારેય વિચાર આવે મને પણ સતત દુધ-પાણીની વર્ષાથી ગુંગ્ણામણ થાય.શરદી થઈ જાય !આરતીના વાજીન્ત્રોના અવાજથી કાન ફુટી જાય છે, તો વળી મારા પર ભસ્મોના ઢગલા, લોકોનો શોર બકોર, હું શાંતિ પ્રિય, મને શોર બકોર ના ગમે એટલે તો મારા બે નિવાસ સ્થાન , એક કૈલાસ અને બીજુ  સ્મસાનમાં રહુ છું જેથી ત્યાં કોઈ આવવાની હિંમત ના કરે, કોઈની ઘાઈ નહી,મને શાંતિથી રહેવા દે. અને એક વાત ચોખ્ખી કરું, કેમ મારે સંસાર નથી ? મારી પત્ની છે, સંતાન છે. મારો સંસાર નિરાલો છે, પરંતુ અમે દેવી દેવતા, ભગવાન, પ્રભુ, ઈશ્વર જે કહો તે, માટે તમારા જેવુ જીવન નહી, અમારે તો સંસારીની સેવામાં જ જીવન વીતાવવાનુ. મારો પુરો પરિવાર પૃથ્વીના જીવોની સેવામાં વ્યસ્ત હોય છે.તમારે ઘરની જ ચિંતા, મારા પરિવારને આખા જગતની ચિંતા !

લોકોએ એક મહિનો મારુ માથુ ખાધુ, હવે મારા પુત્રનુ માથુ ખાશે, પછી મારી હનીનુ માથુ ખાશે, હુ ચિંતા ના કરું તો શું કરું ? મારા પરિવારને લોકો શાંતિથી રહેવા દેતા નથી.પાછી જાત જાતની માગણી ! આપવું તો કેટલું આપવું ? લાયકાત પ્રમાણે આપીએ વધારાનુ ક્યાંથી લાવવું ? શ્રાવણ માસમાં જ જાણે હું ભક્ત પર મહેરબાની કરું છું, આ માસમાં જ લોકો ગાંડા ઘેલા થઈને આડેધડ દુધ-પાણીની બરબાદી કરે છે.એક ટાણા ઉપવાસ ! અરે હા ઉપવાસમાં મેવા-મિઠાઈ, જાત જાતના ફરાળી વ્યંજનો બનાવીને આરોગતા ભક્તો પર તો મને દયા જ આવે છે.ફક્ત શ્રાવણ માસ જ શીવજી માટે છે, બીજા મહિનામાં મારી પૂજા-આરાધના કેમ નહી ? આખુ વર્ષ મને કોણ યાદ કરે છે ? શ્રાવણમાં જ મને પુજનારાને મારા ભક્ત કેવી રીતે કહેવાય ? હવે પાછી ગણેશ ચતુર્થી છે, દશ દિવસ લોકો મારા દિકરાને લાડુનો ભોગ ધરાવીને એટલા બધા લાડુ ખવડાવશે ! એમ વિચારશે પણ નહી મારો દિકરો વધારે પડતા લાડવા ખાઈને બિમાર થઈ જશે ! મને મારા દિકરાની ચિંતા થાય લોકોને થોડી થવાની છે. ચાલ છોડ લોકોની વાત , તૂ શ્રાવણ માસમાં બહુ દેખાતી ન હતી અને આજે કેમ આવી ?”

શું કરુ પ્રભુ ? મંદિરમાં કેટલી બધી ગીર્દી, અભિષેક કરતાં પણ એક બીજાના લોટા અથડાય, ધ્યાન આપના ઉપર નહી પરંતુ એક બીજાના લોટા ઉપર, મને તો બીક લાગે રખેને લોટો હાથમાંથી પડે અને આપને વાગે, આપ તો અતિ ક્રોધીત ! ગુસ્સામાં પેલા રતિના પતિને બાળીને ભસ્મ કરી નાખ્યો એમ ભસ્મ કરી નાખો તો !

શીવજીએ હાસ્ય વેર્યુ

પ્રભુ તમને હસવુ આવે છે, પણ અમે તો માનવ જાત બીક લાગે જ ને ? પ્રભુ એક સવાલ કરુ ગુસ્સે નહી થાવ ને ?

શીવજી – “ કેટલા સવાલ ! પુછ જે પુછવુ હોય તે “

આપ તો ભોલેનાથ દયાળુ છો , તમારા જ પુત્ર ગણેશજીનુ માથુ કાપી નાખ્યુ ! આટલો બધો ક્રોધ શું કામ ?

શીવજી – “ મેં મારા પુત્રનુ માથુ કાપી નાખ્યુ હોય એમ તને સાચુ લાગે છે ?અને ક્યાં મનુષ્યનુ શરીર અને ક્યાં હાથીનુ શરીર ! માણસના શરીર પર હાથીનુ માથુ ફીટ થાય ખરું ? મારુ કામ છે સંસારની રક્ષા કરવાનુ વગર કારણે હું શુ કામ કોઈને મારુ ? લખનારે લખી નાખ્યુ, જો કહુ, લેખક પોતેજ તે વખતે ગુસ્સામાં હશે તેણેજ તેની કલમથી મારા પુત્રનુ માથુ કાપી નાખ્યુ અને નામ મારુ આપે છે, શીવજીએ પુત્રનુ માથુ કાપી નાખ્યુ, लीखने वाले दिवाने पढने वाले भी दिवाने ! હુ તો અંતરયામી છુ મને ખબર ના હોય આ મારો જ પુત્ર છે. મેં મારા પુત્ર ગણેશના મગજમાં જે કુમતિ હતી તે દુર કરીને સુમતિ આપી. તેની બુધ્ધિમાં ફેરફાર કર્યો, તેને સારા વિચરો માટે સદબુધ્ધિ આપી હતી.હાથી બુધ્ધિશાળી પ્રાણી છે માટે લેખકે ફક્ત તુલના કરી છે બીજું કાંઈ નહી.”

હા હવે મને સમજાયુ,પ્રભુ મા જગદ્મા શું કરે છે ? મઝામાં છે ને ?

શીવજી – હા મારી હનીને પણ ક્યાં શાંતિ છે, નવરાત્રી નજીક આવી રહી છે,થોડા વખત પછી ધરતી પર વિચરણ કરવા નીકળવાનુ છે માટે તેના અસ્ત્ર શસ્ત્ર તૈયાર કરવામાં બીઝી છે, શસ્ત્રોને ધાર કાઢીને ચમકાવી રહી છે.તેની સવારી વાઘ તેને પણ વીટામીન્સ અને મેવા ખવડાવીને તાજો માજો મજબુત બનાવી રહી છે.

હે પ્રભુ તમે મને બેન કહી છે એટલે બીજો એક સવાલ પુછવાની હિમંત કરુ છુ, આપ ગુસ્સે નહી થાવ ને ? આપની અંગત જીંદગીમાં મારે માથુ મારવું ના જોઈએ છતાં પણ પુછ્યા વીના રહેવાતુ નથી.અમે સંસારી જીવ છીએ પતિ પત્ની ઝઘડા કરે, પત્ની પતિનુ માને નહી એમ તમારે પણ હોય ?

શીવજી – “ મારી હની તો બહુ દયાળુ છે, પરંતુ સ્ત્રી હઠ ખરી, સ્ત્રી હઠને કારણ તેણે દુખ વેઠ્યાં છે. મને પણ દુખ થયું છે, કેટલી ના પાડી છતાં પણ શ્રી રામજી ઈશ્વર છે કે નહી એમ તેમના પર શંકા જતાં તેમની પરિક્ષા કરવા નીકળ્યાં, મારુ સાંભળ્યુ નહી.

હેં પ્રભુ તમારે પણ સુખ-દુખ હોય ?

હા હ્રદય છે એટલે સુખ-દુખની લાગણી તો થાય જ ને, અમને લાગણીને વશમાં કરતાં આવડે, તમને નહી એટલો જ ફરક છે. “

પ્રભુ કૈલાસ ઉપર આપને ઠંડી નથી લાગતી ?

શીવજી – “ મૃગચર્મ અને વાઘચર્મ , અંગે ભસ્મ,ગળામાં સર્પ,માથે ચંન્દ્ર,ગંગાજી,મારો નંદી, ગળામાં વિષ, વગેરે આટલી મોટી ટોળકી મારી સાથે જ રહેતાં હોય પછી ઠંડી કેવી !

ઓહો ! હો ! હો ! શીવજી આપના અદભુત, અતિ સુંદર, ભવ્ય દર્શન ! દુનિયાને કેટલુ બધુ જ્ઞાન કરાવે છે, એક એક વસ્તુ જીવનના મર્મ સમજાવે છે. હે ભોલેનાથ આપનુ જીવન નિરાલુ ! આપનુ સૌન્દર્ય નિરાલુ ! વાહ ભોલેનાથ, આપ ગુસ્સે જલ્દી થઈ જાવ અને પ્રસન્ન પણ જલ્દી થઈ જાવ, આપની લીલા અપંરમપાર ! હે પ્રભુ કોટિ કોટિ પ્રણામ.

સુંદર સ્વપ્ન માણી રહી હતી અને મારો પૌત્ર દોડતો આવ્યો, દાદી દાદી ! હું દીવાસ્વપ્નમાંથી જાગી, પૌત્રને બોલી બેટા દાદી સુંદર સ્વપ્ન જોતી હતી તેં મને જગાડી મુકી.

ૐ નમઃ શીવાય.

( આ લેખ નિર્દોશ આનંદ અને રમુજ માટે છે. )

 

શીવ ધુન.

ૐ ધીમીક ધીમીક ધીમ,  ધીમીક ધીમીક ધીમ

નાચે ભોલા નાથ

બૃદંગ બોલે શીવ ૐ , શીવ ૐ  – ૨

ડમરૂ બોલે   હર હર  ૐ   – ૨

વીણા બોલે  હરિ ૐ  હરિ ૐ  – ૨

નાચે ભોલા નાથ  –  ૩

ૐ ધીમીક ધીમીક  ધીમ,  ધીમીક  ધીમીક ધીમ

નાચે ભોલા નાથ.

જ્ઞાન સાગરમાં એક ડુબકી.

ગોસ્વામી તુલસીદાસજી ભક્તિની પરમ સીમાએ પહોચ્યા હતા. તેમનુ સંત હ્રદય પ્રભુના ગુણગાન ગાતાં દ્રવી ઉઠે છે.અહિયાં હનુમાન ચાલિસામાં પણ પ્રભુ પ્રેત્યેની તેમનો દ્રઢ વિશ્વાસ-આસ્થા, શ્રી રામ અને હનુમાનજી પ્રત્યેનો તેમનો પ્રેમ દેખાઈ આવે છે. તેમજ સાથે સાથે  દરેક લાઈનમાં પ્રાર્થના, વિનંતિ,આજીજી અને દાસભાવ અને પ્રેમભાવ વર્તાય છે.સૌ પ્રથમ પોતાની અંદર રહેલ અવગુણો નિખાલસ ભાવથી રજુ કરે છે, ત્યાર બાદ ભગવાનના ગુણગાન કરે છે.તુલસીદાસજીના કંચન સમાન નિર્મળ હ્રદયના દર્શન આપણને થાય છે. ખુબજ ભક્તિભાવથી શ્રી હનુમાનજીના ગુણગાન ગાયા છે. અતિ સુંદર અદભુત રચના !

‘હનુમાન ચાલિસા’ એવી સ્તુતિ છે જે દરેક ઘર ઘરમાં નાના મોટા સૌ દરોજ તેનો પાઠ અવશ્ય કરે છે.

( આપણો આત્મા ચેતનમય છે, જ્યારે મન-બુધ્ધિ જડ છે. આત્માની અંદર મન-બુધ્ધિનુ પ્રતિબિંબ પડ્યુ માટે તે ચેતનવંતા બન્યા. આત્મા એ મન-બુધ્ધિનો અરિસો છે. આ અરિસા ઉપર મનના વિકારો રૂપી મેલ જામેલો છે, મન મલીન થયેલુ હોવાથી આત્મ સ્વરૂપ જોઈ નથી શકાતું. એટલે સૌ પ્રથમ તુલસીદાસજીએ મનનો મેલ સાફ કરવાની વાત કરી છે,મનની અંદર વિકારો ભરેલા હોય ત્યાં સુધી પ્રભુમાં ચિત્ત લાગે નહી,તુલસીદાજીએ કંચન સમાન નિર્મળ મન બનાવ્યુ હતું માટે જ ‘રામ ચરિત માનસ’ ‘રામાયણ’ મહાગ્રંથની રચના થઈ શકી. તુલસીદાસજી કહે છે મારુ મન સાફ કરીને પછી હરિના ગુણગાન કરીશ. )

                    શ્રી હનુમાન ચાલિસા

દોહા

શ્રી ગુરુ ચરન સરોજ રજ, નીજ મનુ મુકુર સુધારી

બરનઉ રઘુબર બીમલ જસુ, જો દાયક ફલ ચારી

બુધ્ધિ હીન તનુ જાનિકે, સુમિરૌં પવન કુમાર

બલ બુધ્ધિ વિધ્યા દેહુ મોહિ, હરહુ ક્લેસ બિકાર.

અર્થાત

તુલસીદાસજી કહે છે, ભગવાનની ચરણરજ લઈને આ આત્મ રૂપી અરિસાને સાફ કરીશ, હું મારા મનનો મેલ ધોઈ મન શુધ્ધ કરીને પછીથી હું શ્રી સઘુવીરના સૌન્દર્યની મહિમા  ગાઈશ, કે જેમણે જીવનના અતિ મહત્વના ધર્મ-અર્થ-કામ-મોક્ષનો મર્મ સમજાવીને તે માર્ગ પર ચાલવાનો આદેશ આપ્યો.  હે પવન પુત્ર , હું અલ્પ બુધ્ધિનો છું,હું આપને પ્રાર્થના કરું છું , મને બુધ્ધિ હીન સમજીને આપ મને શક્તિ આપો, સદબુધ્ધિ અને જ્ઞાન આપો જેના થકી મારા વિકારો દુર કરીને જીવનમાં આવનાર દુખો દુર કરી શકું.

ચૌપાઈ

૧ –  જય હનુમાન જ્ઞાન ગુન સાગર, જય કપીસ તિહું લોક ઉજાગર

હે હનુમાન આપની જય હો, આપ જ્ઞાનના સાગર છો, ગુણવાન છો,હે કપીશ્વર આપની જય હો, ત્રણેવ લોકમાં આપની કીર્તિ ફેલાયેલી છે, તે જગ જાહેર છે.

૨ –  રામ દૂત અતુલિત બલધામા, અંજની પુત્ર પવન સુત નામા.

તુલસીદાસજીએ હનુમાનજીને પ્રાર્થના કરતાં તેમના માતા-પિતાને પણ યાદ કર્યા છે.

હે પવન પુત્ર ! હે અંજની નંદન ! હે રામના દૂત ! પુરા બ્રમ્હાંડમાં આપના જેવું કોઈ શક્તિશાળી નથી.

૩ – મહાબીર બિક્રમ બજરંગી, કુમતિ નિવાર સુમતિ કે સંગી.

હે બજરંગબલી ! આપ મહા શક્તિશાળી અને અપાર શૌર્ય અને હિંમતવાન છો, આપ બુરી શક્તિઓનો સામનો કરવા માટે શક્તિમાન છો,મારા મનની અંદર જે કુમતી રૂપી સેતાન છે તેને હાંકી કાઢવા માટે આપ જ સમર્થ છો.

૪ –  કંચન બરન બિરાજ સુબેસા, કાનન કુંડલ કુંચિત કેશા

આપના અપાર તેજને કારણ આપનો સોનેરી વર્ણ અતિ તેજસ્વી દેખાય છે,આપનો સુંદર શણગાર ! કાનમાં સુંદર કુંડલ ! વાંકોડીયા વાળ ! હે હનુમાનજી આપ અતિ તેજસ્વી, સુંદર શોભાયમાન છો.આપના સ્વરૂપના દર્શન માત્રથી હ્રદય આનંદ આનંદ થઈ ઉઠે છે.

૫ – હાથ વજ્ર ઔ ધ્વજા બિરાજૈ, કાંધે મૂંજ જનેઉ સાજૈ

વજ્ર સમાન,શક્તિશાળી હાથમાં શ્રી રામની ધ્વજા શોભી રહી છે. પવિત્ર જનોઈ ખભા પર આપની શોભામાં ઓર વધારો કરી રહી છે

૬ – સંકર સુવન કેસરી નંદન, તેજ પ્રતાપ મહા જગ બંદન

દેવોના દેવ ભોલેનાથ શીવ શંકરભગવાનનો અવતાર, હે કેસરી નંદન , આખી દુનિયા, પુરો સંસાર આપની અગાધ શક્તિ અને આપનુ સૌન્દર્ય, આપની અપાર યશ-કીર્તિને વંદન કરે છે, સત સત પ્રણામ.

૭ – વિધ્યાવાન ગુની અતિ ચાતુર, રામ કાજ કરિબે કો આતુર

આપ અધિક પ્રતિભાશાળી,પ્રતાપી તેમજ ગુણવાન અને મહાન જ્ઞાની છો, હમેશાં શ્રી રામની સેવા કરવામાં આતુર શ્રી રામજીના સેવક શ્રી રામને સહાય કરી છે.આપે શ્રી રામની સહાય અને સેવા માટે અવતાર લીધો છે.

૮ – પ્રભુ ચરિત્ર સુનિબે કો રસિયા, રામ લખન સીતા મન બસિયા

શ્રી રામની મહિમા, ગાવામાં આપને રુચિ છે,તેમની કીર્તિ,તેમના સૌન્દર્યમાં આપને આકર્ષણ હોવાથી તેમના ગુંણગાન સાંભળવામાં અને ગાવામાં આપ હમેશાં તત્પર છો. આપ નિરંતર રામજીનુ સ્મરણ- ચિંતન કરો છો,શ્રી રામ, મા સીતા અને લક્ષ્મણ આપના હ્રદયમાં બિરાજમાન છે.

૯ – સુક્ષ્મ રૂપ ધરિ સિયહિં દિખાવા, બિકટ રૂપ ધરી લંક જરાવા

અશોકવાટીકામાં મા સીતાની સામે આપ એકદમ શુક્ષ્મ રૂપે પ્રગટ થયા.માની સામે આપ એક બાળક સ્વરૂપે પ્રગટ થઈને માતા પ્રત્યેનો આદરભાવ અને માતા પ્રત્યેનો પ્રેમ દર્શાવીને આપે સીતામાના હ્રદયમાં એક ખાસ જગ્યા બનાવી સીતામાનો પ્રેમ પામ્યા.જેણે સીતામાતાને દુખ આપ્યુ છે તેના પર ગુસ્સે થઈને લંકામાં આગ લગાડી હતી.ત્યારે આપે વિકરાળ સ્વરૂપ ધારણ કર્યું હતુ.

૧૦ –ભીમ રૂપ ધરિ અસુર સંહારે, રામચંદ્ર કે કાજ સંવારે

આપે આપનુ ઉગ્ર, વિકરાળ સ્વરૂપ ધરીને રાક્ષસોનો સંહાર કરીને શ્રી રામજીને સહાય કરી.

૧૧ – લાય સજીવન લખન જિયાયે, શ્રી રઘુબીર હરષિ ઊર લાયે

લક્ષ્મણ માટે સંજીવની લાવીને લક્ષ્મણનો જીવ બચાવી જીવન દાન આપ્યુ, શ્રી રામજીના પ્રિય ભાઈને નવુ જીવનદાન પ્રાપ્ત થયું, શ્રી રામજીના હૈયામાં હર્ષ ઉલ્લાસ ભરી દીધો, રામજીનુ હ્રદય ખુશીયોથી ભરાઈ ગયું.

૧૨ – રઘુપતિ કીન્હી બહુત બડાઈ, તુમ મમ પ્રિય ભરતહિ સમ ભાઈ

હે અંજની નંદન, શ્રી રામે આપના ખુબજ ગુણગાન ગાયા, હે હનુમાન હું મારા ભાઈ ભરત જેટલો તમને પ્રેમ કરું છું.આમ શ્રી હનુમાનજીને શ્રી રામ અને સીતામાતા બંને તરફથી માતા-પિતાનો પ્રેમ પ્રાપ્ત થાય છે.

૧૩ – સહસ બદન તુમ્હારો જસ ગાવૈં, અસ કહી શ્રી પતિ કંઠ લગાવૈ

હે હનુમાન, હજારો લોકો હજારો મૉઢાથી, આપની મહિમા, આપની સુંદરતા,આપની યશ-કીર્તિની ગાથા ગાવામાં આવશે એમ કહીને શ્રી રામ હનુમાનજીને આલિંગન આપીને હ્રદયે લગાવે છે, અદભુત છે શ્રી રામ અને શ્રી હનુમાનજીનુ આ મિલન ! આ દ્રષ્ય, આ સ્વરૂપના દર્શન કરીને મનને શાંતિ મળે છે, જીવન ધન્ય બની જાય છે.

૧૪ –સનકાદિક બ્રહ્માદિ મુનીસા, નારદ સારદ સહિત અહિસા

સનત કુમારો, શૌનક આદી ૠષિ મુનિઓ, ભગવાન , બ્રહ્માજી વગેરે આપની પ્રસંસા કરીને સ્તુતિ કરશે, આપની ગાથા ગાશે.

૧૫ –જમ કુબેર દિગપાલ જહાં તે, કબિ કોબિદ કહિ સકે કહાં તે

આપ મહા પરાક્રમી,મહાબલી ગુણવાન છો, યમ, કુબેર,બધી દીશાના રક્ષકો, કવી,પંડિતો વગેરે પણ આપનુ વર્ણન કરી શકવા માટે અસમર્થ છે. આપનુ વર્ણન કોઈ કરી ન શકે.

૧૬ – તુમ ઉપકાર સુગ્રીવહિં કીન્હા, રામ મિલાય રાજ પદ દીન્હા

આપે સુગ્રીવની સહાય કરીને રામ સાથે ભેટો કરાવીને મદદ કરીને સુગ્રીવને તેનુ રાજ્ય પાછુ અપાવીને રાજા બનાવ્યો હતો. આપે સુગ્રીવને મોટી સહાય કરી હતી.

૧૭ –તુમ્હારો મંત્ર બિભીષન માના, લંકેશ્વર ભણ સબ જગ જાના

હે હનુમાનજી, એક સત્ય આખુ જગત જાણે છે, જગ જાહેર છે, આપની સલાહ વિભિષણે માની હતી આપની સલાહ પ્રમાણે વિભિષણ ચાલ્યા હતા, આપની મહેરબાની આપની દયાને લીધે જ વિભિષણ લંકાના રાજા બન્યા હતા.

૧૮ – જુગ સહસ જોજન પર ભાનૂ, લીલ્યો તાહી મધુર ફલ જાનૂ

સુર્ય, પૃથ્વીથી હજારો માઈલ દુર છે, ત્યાં પહોચતાં હજારો વર્ષ લાગે, સુર્ય આગનો ગોળો છે, આપ તેને એક મીઠુ ફળ સમજીને મૉઢામાં મુકી દીધો હતો તે પણ બાળ વયમાં ! આપ મહા શક્તિશાળી છો !

૧૯ – પ્રભુ મુદ્રિકા મેલિ મુખ માહીં,જલધિ લાંધી ગયે અચરજ નાહીં

શ્રી  રામજીનો સંદેશ માતા સીતાને પહોચાડવા માટે નીકળ્યા ત્યારે શ્રી રામની અંગુઠી મૉમાં મુકીને સમુદ્ર ઓળંગીને રામમદુત બની સીતામાતા પાસે લંકા પહોચ્યા છતાં પણ આપના માટે સમુદ્રને ઓળંગવો એકદમ આસાન હતો. આપે અશક્ય વસ્તુને સહજ રીતે કરી બતાવી, આપ મહા શક્તિશાળી છો. મહા પ્રતાપી છો !

૨૦ – દુર્ગમ કાજ જગત કે જે તે, સુગમ અનુગ્રહ તુમ્હરે તે તે

આપની કૃપા થકી, આ દુનિયાના મોટામાં મોટાં મુશ્કેલ કામ પણ આસાન બની જાય છે.આપના આશિર્વાદ અને આપની દયાથી કોઈ કામ મુશ્કેલ નથી.

ર૧ – રામ દુઆરે તુમ રખવારે, હોત ન આજ્ઞા બિનુ પૈસારે,

હે હનુમાનજી, આપ શ્રી રામચંદ્રના મહેલના દરવાજાના રખેવાળ છો ,આપની અનુમતિ વીના કોઈ અંદર જઈ ના શકે.આપ જેવા સેવક અને ભક્ત મહેલના રક્ષક હોય પછીથી આપના સ્વામિ નિશ્ચત રહી શકે.

૨૨ – સબ સુખ લહૈ તુમ્હારી સરના, તુમ રચ્છક કાહૂ કો ડર ના

હે પ્રભુ, આપના શરણમાં જે કોઈ આવે, તેના આપ રક્ષક છો, તેના જીવનમાં કોઈ ડર, કોઈ ભય નથી રહેતો આપનો શરણાર્થી નિર્ભય બનીને શાંતિ અનુભવે છે, અને બધી જ જાતના સુખ તેના જીવનમાં આવે છે.

૨૩ – આપન તેજ સમ્હારો આપૈ, તીનો લોક હાંક તેં કાંપૈ

આપના આકર્ષિક સ્વરૂપનુ તેજ આપ પોતે જ તેનો સામનો કરી શકવા માટે શક્તિમાન છો, આપનુ તેજ, આપની એક ગર્જનાથી ત્રણેવ લોક થર થર કાંપી ઉઠે છે.હનુમાનજીના તેજ સામે કોઈ ટકી ના શકે.

૨૪ – ભૂત પિસાચ નિકટ નહિં આવૈ,મહાબીર જબ નામ સુનાવૈ

હે અંજનીપુત્ર, જે મહાવીર હનુમાનજી નામનો પોકાર કરે તેની નજીક ભુત-પ્રેત-સેતાન, કોઈ પણ ખરાબ શક્તિઓ આવવાની હિંમત પણ નથી કરતું.આપના નામ માત્રથી બુરી શક્તિઓ દુર ભાગે છે.

૨૫ – નાસૈ રોગ હરૈ સબ પીરા, જપત નિરંતર હનુમત બીરા

હે મહાબલી હનુમાનજી આપના નામના સતત મંત્ર જાપથી,આપના રક્ષણ હેઠળ, અમારા શરીરમાં રહેલા રોગોથી જે પીડા થાય છે તે સદાને માટે પલાયન થઈ જાય છે.આપના નામ સ્મરણ માત્રથી અમે નિરોગી બની જઈએ છીએ.

૨૬ – સંકટ તેં હનુમાન છુડાવૈ, મન ક્ર્મ બચન જો લાવૈ

હે પ્રભુ , આપ અમારા દુખોનો અંત લાવો છો જ્યારે અમે પુરી શ્રધ્ધા અને લગનથી આપનુ સ્મરણ અને ધ્યાન કરીએ છીએ.આપના નામ અને આપનુ ધ્યાન ધરવાથી બધા દુખોનો અંત આવી જાય છે.

૨૭ – સબ પર રામ તપસ્વી રાજા, તિન કે કાજ સકલ તુમ સાજા

મર્યાદા પુરુષોત્તમ શ્રી રામ, દુનિયાના મહાન ચક્રવર્તી રાજા હતા, આપે તેમના બધાજ ધ્યેય જેને માટે શ્રી રામજીએ અવતાર લીધો હતો તે પુરા કરવામાં બધીજ રીતે સહાય કરી.આપનુ મોટુ યોગ્દાન રહ્યુ છે.

૨૮ – ઔર મનોરથ જો કોઈ લાવૈ, સોઈ અમિત જીવન ફલ પાવૈ

જેના ઉપર આપની મહેરબાની થાય તેની બધીજ ઈચ્છાઓ પરિપુર્ણ થાય છે.તેણે જે ધાર્યુ પણ ના હોય, વિચાર્યુ પણ ના હોય તેવી તેની ઈચ્છાઓની બહારની વસ્તુ પણ તેને મળે છે.

૨૯ –ચારોં જુગ પરતાપ તુમ્હારા, હૈ પરસિધ્ધ જગત ઉજિયારા

સતયુગ-ત્રેત્રાયુગ-દ્વાપરયુગ-કલીયુગ આમ ચાર યુગથી આપની શક્તિ, આપની યશ-કીર્તિની ગાથા  સંભળાઈ રહી  છે.આપના પ્રભાવનો અનુભવ થાય છે.પુરા બ્રમ્હાંડમાં આપની ખ્યાતિ ગર્જના કરી રહી છે.

૩૦ – સાધુ સંત કે તુમ રખવારે, અસુર નિકંદન રામ દુલારે

હે હનુમાનજી શ્રી રામના પ્રિય, આપે સાધુ સંત ઋષિ મુનિયો વગેરેની રક્ષા કરી છે.આપે અધર્મનો નાશ કરીને ધર્મનુ રક્ષણ કર્યુ છે.અધર્મનો નાશ કરીને ધર્મની રક્ષા કાજે શ્રી રામજી અને આપે આ ધરતી પર અવતાર ધારણ કર્યો છે.

૩૧ –અષ્ટ સિધ્ધિ નૌ નિધિ કે દાતા, અસ બર દીન જાનકી માતા

માતા જાનકીનુ વરદાન પામીને, આપને માતા જાનકીના આશિર્વાદ મળ્યા છે, માતા જાનકીની કૃપા થકી આપ આપના ભક્તોને આઠ સિધ્ધી અને નવ પ્રકારનો સુખનો ખજાનો આપી શકો છો.

૩૨ – રામ રસાયન તુમ્હારે પાસા, સદા રહો રઘુપતિ કે દાસા

આપ હમેશાં રઘુનાથજીની છત્રછાયામાં રહો છો. માટેજ આપ અસાધ્ય રોગ કે જેની કોઈ દવા નથી તેને પણ દુર કરી શકો છે, રોગને ભગાડીને રોગ મુક્ત કરો છો માટે ભક્ત નિરોગી બની જાય છે.

૩૩ –તુમ્હરે ભજન રામ કો પાવૈ,જનમ જનમ કે દુઃખ બિસરાવૈ

આપ રામ ભક્ત છો, આપના ભક્ત જે આપની ભક્તિ કરે છે, તેના પર શ્રી રામજીની પણ કૃપા દ્રષ્ટિ થાય છે.રામની દયા દ્રષ્ટીને કારણ ભક્તના જન્મો જન્મના જે દુખો છે તે પલાયન થઈ જાય છે.

૩૪ –અંત કાલ રઘુબર પુર જાઈ, જહાં જન્મ હરિ ભક્ત કહાઈ

આપની ભક્તિનો પ્રભાવ ભક્ત પર ખુબજ પડે છે, આપની ભક્તિના પ્રભાવથી દરેક જીવ માત્ર રઘુનાથજીના ઘેર વૈકુંઠમાં વાસ મળે છે.અને તેને આ નાશવંત જગતમાં જો બીજો જન્મ મળે તો પણ તે હરિભક્ત જ બનશે.

૩૫ – ઔર દેવતા ચિત ન ધરઈ, હનુમત સેઈ સર્બ સુખ કરઈ

જે પુરી શ્રધ્ધા સાથે આપની ભક્તિ કરે છે તેને બધા જ સુખ મળે છે. તો પછી બીજા ભગવાનને ભજવાની ક્યાં જરૂર છે.ભક્તો ઉપર આપની અસીમ કૃપા બનેલી હોય છે, આપ ભક્તોના રક્ષક છો.

૩૬ – સંક્ટ કટૈ મિટૈ સબ પીરા, જો સુમિરૈ હનુમત બલબીરા

હે બલવાન શ્રી હનુમાનનજી, થોડું અમસ્થુ આપનુ નામ લેવાથી, આપને યાદ કરવાથી પણ આપ આ દુન્યવી દુખો, પરેશાની, જીવનમા આવતો કોઈ ખતરો-સંકટ હોય તેમાંથી ભક્તોને મુક્ત કરો છો.

૩૭ –જૈ જૈ જૈ હનુમાન ગોસાઈ, કૃપા કરહુ ગુરુ દેવ કી નાઈ

હે મહાબલી હનુમાનજી આપની જય હો, આપની જય હો, જેમ ગુરુ તેના શીષ્ય ઉપર કૃપા કરે તેમ મહેરબાની કરીને મારી ઉપર કૃપા કરો, મને આપનો શીષ્ય માનીને મને સદબુધ્ધિ અને જ્ઞાન આપો.

૩૮ – જો સત બાર પાઠ કર કોઈ, છુટ હી બંદિ મહા સુખ હોઈ

કોઈ પણ માણસ, હનુમાન ચાલિસાનો પાઠ દરોજ ૧૦૦ વખત કરે તો દુનિયાના બધાજ બંધનોથી મુક્ત થઈને તેને અપાર સુખ મળશે.તેના જીવનમાં સુખ-શાંતિ અવશ્ય આવે છે.

૩૯ – જો યહ પઢૈ હનુમાન ચાલિસા, હોય દિધ્ધિ સાખી ગોરીસા

તુલસીદાસજી કહે છે, ભગવાન શીવજીએ મને હનુમાન ચાલિસા લખવાની પ્રેરણા આપી છે અને માટે જ હું એમનો જ આસરો લઈને ખાત્રી આપુ છું , જે હનુમાન ચાલિસાનો પાઠ કરશે તેને નક્કી બધી જ રીતે સફળતા મળશે.તુલસીદાજીનો પ્રભુ શ્રી રામ અને હનુમાનજી ઉપર દ્રઢ અટલ વિશ્વાસ અને પ્રેમ અહિયા દેખાય છે.

૪૦ –તુલસીદાસ સદા હરિ ચેરા ,કીજે નાથ હ્રદય મહં ડેરા.

તુલસીદાજીએ આદ્ર અને પ્રેમભાવ અને અતિ નમ્રતાથી પ્રાર્થના કરી છે, હે મારા પ્રભુ હનુમાનજી, તુલસીદાસજી સદા સદા શ્રી રામના સેવક જ છે. મારી વિનંતી છે, મારી પ્રાર્થના છે, હે પ્રભુ હમેશને માટે મારા હ્રદયમાં બિરાજમાન થઈને નિવાસ કરો.તુલસીદાસજીએ તેમનુ હ્રદય સિંહાસન શુધ્ધ કરેલુ છે માટે તેમનુ હ્રદય ઈશ્વરના નિવાસ માટે એકદમ યોગ્ય છે.સંત હ્રદયમાં ઈશ્વરનો વાસ નક્કી હોય છે જ માટે તેમને પુરુ જગત ઈશ્વરમય ભાસે છે.

દોહા

પવન તનય સંક્ટ હરન ,મંગલ મુરતિ રૂપ

રામ લખન સીતા સહીત હ્રદય બસહુ સુર ભૂપ

હે પવનપુત્ર ,આપ અમારા દરેક સંકટ દુર કરો છો.આપનુ મંગલમય સ્વરૂપ, મંગલમુરતિ રૂપ ! ઘણુજ સુંદર છે.એક જ ઈચ્છા છે મારી આશ પુરી કરશો, આપને નમ્ર વિનંતિ છે શ્રી રામ, માતા સીતા અને લક્ષ્મણજી સહીત આપ મારા હ્રદયમાં નિવાસ કરો.

તુલસીદાજીએ દુન્યવી નાશવંત વસ્તુની માગણી નથી કરી, તેમણે ઈશ્વરનો નિવાસ હ્રદયમાં માગ્યો જેથી મનની અંદર કોઈ વિકાર પ્રવેશી ના શકે. સંત હ્રદય અતિ નિર્મલ હોય માટે ત્યાં હમેશાં પ્રભુનો નિવાસ નક્કી હોય છે.

( હનુમાન ચાલિસા સમજાવવા જેટલુ જ્ઞાન કે શક્તિ નથી પરંતુ સરળ ભાષામાં અનુવાદ કરવાનો પ્રયત્ન કર્યો છે. )

 

મારી લાડલી રાજકુમારી.

લેટર બોક્સ  – મારી દિકરીને પત્ર

 

મારી લાડલી રાજકુમારી,

કેમ છે બેટા ? ઘરની અંદર સૌ કુશલ મંગલ હશો.કાયમ ફોનથી વાતચીત થાય છે આજે લેટર લખવાનો મુડ આવ્યો છે.સારું છે કે મેં તને નાનપણમાં ગુજરાતી શીખવાડ્યું હતું આજે તને મારો લેટર વાંચતા ફાવશે.દરોજ વિચાર આવે છે, દિકરીને સાસરે શું કામ વળાવી ? પરંતું આતો દુનિયાનો દસ્તુર છે, પરણેલી દિકરી સાસરે જ શોભે. તને વિદાઈ આપતાં અમારા કલેજાના ટુકડા થઈ જાય છે,અમે મજબુર માતા-પિતા શું કરીએ ?પહેલી વખત જમાઈ સાથે વિદાય કરી હતી, ફરીથી ફુલ સમાન કોમળ અતિશય વ્હાલા ભાણેજ સાથે જિયાણુ કરીને વિદાય કરી. આમ અનેક વખત તેં મારા ઘરેથી વિદાઈ લીધી છે,પાછી તારા ઘરે જાય છે અમારુ આંગણ સુનુ પડી જાય છે.તું જેટલા સમય માટે સાથે હોય એટલો સમય ઘર ખુશીઓથી ભરાઈ જાય છે. તારા ઘરે પાછી જાય એટલે અમારુ આંગણ અને હૈયુ બંને સુના પડી જાય છે. બેટા અમારે માટે તો તારી દરેક વિદાઈ વસમી છે. તૂં બે દિવસ મારે ઘરે રહેવા આવે અને પાછી તારા ઘરે જાય ત્યારે અમારુ હૈયુ ચિરાઈ જાય છે.તારા પપ્પા અમારી સામે આંસુ છુપાવે છે, રૂમમાં જઈને અશ્રુઝરણુ વહેતુ મુકે છે.તારો ભાઈ, તારા વીના એકલો પડી ગયો.એકજ વસ્તુ માટે બંને ઝઘડતાં હતાં, મીઠી નોક ઝોક, જ્યારે નવરો પડો હોય ત્યારે એ બધી યાદોને વાગોળ્યા કરે છે ત્યારે તેના ચહેરા પર ઉદાસી છવાઈ જાય છે.તને ખબર છે તેણે મેડિકલ લાઈન લીધેલી છે ડૉક્ટર બનવા માગે છે એટલે ભણવામાં વર્ષો વીતી જાય. ખબર નહીં ઘરમાં વહુ ક્યારે આવશે ? તૂં વ્હાલનો દરિયો, તારાથી દુર એકલા અમારી શું હાલત થાય ?

તારી યાદ જ્યારે પણ આવે છે ત્યારે તારા જન્મથી માંડીને તને સાસરે વળાવી ત્યાં સુધીના સંસ્મરણો તાજા થાય છે.બેટા તારો જન્મ થયો ત્યારે દાદા-દાદી બોલી ઉઠ્યાં અમારે ઘરે તો લક્ષ્મીજી પધાર્યાં છે, બહુજ ખુશ થયાં.તારા પપ્પા બોલી ઉઠ્યા ઓ મારી વ્હાલી પરી, મારા મૉઢામાંથી ઉદગાર નીકળ્યા ઓ માય બ્યુટીફુલ પ્રીંન્સેસ, ભાઈ બોલી ઉઠ્યો, નાની ઢીંગલી જેવી મારી પ્યારી પ્યારી બહેન. ઘરમાં બધાંજ ખુશ હતાં.તારા આવવાની ખુશીમાં દાદા-દાદીએ સગાં સબંધી, મિત્ર મંડળ બધેજ મિઠાઈ વહેંચી હતી. દાદા-દાદીની અતિશય લાડકી,તને ખુબજ પ્યાર કરે છે.નાની પાંચ વર્ષની હતી નવરાત્રિ વખતે ગરબા ગાવા તૈયાર થાય,ચૈણિયા-ચોળી, પગમાં પાયલ પહેરી હોય આખા ઘરમાં ઘુમાય એ ઘુઘરી વાળી પાયલનો રણકાર હજુ કાનમાં ગુંજે છે.કોઈ પણ વસ્તુ જોઈતી હોય આખુ ઘર માથે કરે.ભાઈ-બહેનના ઝઘડા, મારા મારી, તે શાંત કરતાં દાદીને નાકે દમ આવી જાય.તૂં હમેશાં દાદીને કહે દાદી તમે ભાઈને વધારે પ્રેમ કરો છો તમે તેને નથી લડતાં

તારા પપ્પા ટીવી જોતા હોય અથવા તો પિક્ચર જોતા હોય ત્યારે જો તેમાં દિકરીનો સાસરે વિદાઈનો પ્રસંગ આવે ત્યારે રડવાનુ ચાલુ કરે, એ સીનમાં તેમને તૂં અને પોતે દેખાય અને કહે મારી દિકરીને સાસરે નહી મોકલુ, ઘર જમાઈ શોધીશ. બેટા કયો છોકરો પોતાના માતા-પિતાને છોડીને સાસરીમાં ઘરજમાઈ બનીને રહે ? તારા પપ્પા જ્યારે સીગરેટ પીવે ત્યારે તૂ એમને રોકતી હમેશાં કહે પાપા સીગરેટ ના પીશો, તમારી તબીયત માટે સારી નથી. બેટા,તારા પાપાએ સીગરેટ છોડી દીધી છે, કોઈના કહેવાથી માને નહી તારું કહેલુ માન્યુ.મહિનામાં એક વખત તો તારુ ફોટો આલ્બમ કાઢીને અવશ્ય જોવે છે.

બીજું તને ખાસ કહેવાનુ, તારા સાસુ-સસરા તારી સાથે જ રહે છે, તો તેમનુ ખાસ ધ્યાન રાખજે . તેમને ખરાબ લાગે અને તમનુ દિલ દુભાય એવું વર્તન ક્યારેય ના કરીશ. બંને ઉંમર લાયક માણસ છે કંઈ કહે તો સહન કરી લેજે, જવાબ સામો આપીને બળવો પોકારીએ તો ઘરમા મહાભારત રચાય. ઘરમાં શાંતિ જોઈતી હોય તો કાન ખુલ્લા રાખવા અને મૉ બંધ રાખવું.તને થશે મારી મા તો વ્યાસપીઠ ઉપર બેસીને ઉપદેશ આપવા બેસી ગઈ છે, પરંતુ ઘરની શાંતિ એક સ્ત્રીના હાથમાં છે,ઘરને સ્વર્ગ સમાન બનાવવું કે યુધ્ધનુ મેદાન.તને હમેશાં કહું છું એમ આજે પણ કહું છુ, દિકરી બે કુળને તારે છે, માટે બેટા અમારા આપેલ સંસ્કારથી સાસરીમાં અમારી આબરૂનુ ધ્યાન રાખજે. હું જાણુ છું તૂં મારી ડાહી અને સંસ્કારી દિકરી છે એવુ કંઈ કરવાની નથી, બેટા હું મા છુંને માટે જ ન કામની બધી ચિંતાઓ કર્યા કરું છું.અહિયાં અમેરિકામાં જૉબ,ઘર,પરિવાર બધું હેન્ડલ કરવું તે હાર્ડ છે. હું તને શીખામણ આપુ તેનુ પાલન કરવુ, સમય ઓછો મળે એટલે કોઈ વાર પાલન ન પણ થઈ શકે એ હું સમજી શકું છું.

રસોઈ કરવામાં તો હવે પર્ફેક્ટ થઈ ગઈ હોઈશ નહી ? તમે આજકાલની છોકરીઓ દરેક વસ્તુ, કોઈ પણ મનમાં સવાલ ઉઠ્યો, બાબલો ચીડ ચિડીયો થઈ ગયો છે કેમ ? મારા પતિનુ વર્તન બદલાઈ ગયું છે કેમ ? મને આજકાલ થાક બહુ લાગે છે, કંટાળો આવે છે કેમ ? રેસીપી જોઈએ છે, ઓનલાઈન રીસર્ચ કર્યું સોલ્યુસન શોધી કાઢ્યું, સાચો જવાબ મળી રહે, કોઈને પુછવાની માથાકુટ જ નહી. કેટલુ સરસ નહી બેટા ?સાચું કહું મોર્ડન ટેક્નોલોજી મને ગમે છે.મને યાદ છે તૂં પ્રેગનેન્ટ હતી ત્યારે પણ બાળઉછેર અને બાળકની ટેઈક કેરના ક્લાસ લીધા હતા.ભાઈ અમારું જીવન તો અલગ હતું, એ પણ સારું જ હતું, અમે એમાં ઘણાં ખુશ હતાં.અમારી પાસે ખુબજ સમય હતો ,તારી પાસે સમયનો અભાવ છે.ખબર નહીં આટલો મોટો પત્ર વાંચવાનો કંટાળો આવશે યા તો તૂં થોડો થોડો વાંચીને ચાર દિવસે પુરો કરીશ.ભલે વાંચતા ગમે તેટલા દિવસ લાગે પરંતું પત્ર પુરે પુરો વાંચજે.હું જાણુ છું અમે તને મીસ કરીએ છીએ તેમ તૂં પણ અમને મીસ કરતી હોઈશ. મારી ડાહી દિકરી છે ને મૉ પર બતાવતી નથી.

બેટા બીજા શું ખબર છે ? વીરની પાંચમી બર્થડે નજીક આવી રહી છે, આવતે મહીને બર્થડે આવે છે અમે બધા ત્યાં આવીશું.વીરને મારા બદલે રમાડજે, વીરને ખુબ ખુબ પ્યાર.અહિયાંથી કંઈ લાવવાનુ હોય તો જણાવજે. જમાઈને અમારી યાદ, તારા સાસુ-સસરાને મારા જય શ્રી કૃષ્ણ કહેજે.ચાલ તો બેટા રજા લઈશ.

લિ.

તારી મમ્મી  – જય શ્રી કૃષ્ણ.